Page 48 - Photovizyon Fotoğraf Dergisi - Temmuz 2018
P. 48
Photovizyon Fotoğraf Dergisi | Temmuz - Ağustos - Eylül 2018
Dadaizm, 20.yüzyılın ilk çey- field, George Grosz ve Raoul çıkan bir sanat akımıdır. Vi-
reğinde burjuvaya ve tüm Hausman çeşitli fotomon- yanalı psikiyatrist Sigmund
ahlaki, sanatsal ideolojik ku- tajlar yaparak, hayali olanla Freud’un başlattığı
rumlara karşı olma, eleştirme çeşitli zamanlarda yaşanan psikanaliz verilerine dayanan
bağlamında kendini göster- gerçekleri bir araya getirmeyi bu sanat görüşü, cinsel
miştir. 1930’larda Hitler amaçlamışlardır. güdüler ile ölüm korkusu ve
rejimini eleştiren John Heart- yaşam içgüdülerinden gelme-
fild’in Anti- AIZ dergisinde Almanya’nın Dessau kentinde ktedir. İnsanın bir anlamda
yaptığı kolajlarda oldukça kurulan Bauhaus bu sanat anlık ruhsal çelişkileri, karşı
ünlüdür. Sıradan nesneler düşüncesinin uygulanması ve çıkmaları ve buna benzer
gerçek kimliklerini kaybeder- yaygınlaşmasında önayak tepkileri sanata yansımaktadır.
ek yeni ve farklı yapılara olmuştur. Almanya’da Nazil- Sürrealist sanatçı, dünyayı
dönüştürülmüştür. Marcel er işbaşına gelinceye dek kendi iç dünyasında yeniden
Duchamp’ın yapıtlarında bir yaşamını sürdürmüş kurarak dışarıya yansıtmak-
bisiklet tekerleğini bir iskemle- ünlü sanat okulu Bauhaus’un tadır ve bu akıma göre her şey
nin üstüne yerleştirdiği yapıtı, önemli temsilcileri arasında mümkündür, herkes sanatçı
tuvaletlere “su kaynağı” Paul Klee, Wassily Kandisky, olabilmektedir.
adını taktığı çalışması, şişe ku- Laszlo Moholy-Nagy gibi da- Bilinçaltındaki sürrealist
rutmaya yarayan bir makineyi daistler sayılabilmektedir. görüntüler, hayallere ve fan-
bir sütun tabanı üstüne oturt- tezilere dayanmakta, ancak
tuğu yapıtı bu dönemin önemli Dadaizm sürrealizmin habercisi maksimum gerçeklik ve deta-
eserlerinden olmuştur. olmuş bir akımdır. ylarla ifade edilmektedirler. Bu
Empresyonizm ve kübizm- anlatım şekli, fotoğrafı en uy-
New York’ta dada hareketleri den sonra yaygınlaşamaya gun araç haline getirmektedir.
fotoğraf sanatçısı Alfred başlayan, ruhbilim kural- Fotoğrafın detayları kaydede-
Stieglitz’in gerçekliği old- larına dayanan sürrealizm bilme yeteneği, gerçekliği ve
uğu gibi kaydetmenin öte- (gerçeküstücülük), bilinçaltı doğruluğu, fantezilerin
sinde olan girişimleriyle gerçeklerinden yola çıkmak- gerçekmiş gibi algılanmasını
başlamıştır (Özdemir, 1999:17). tadır. Sürrealizm, 1920’li yılların sağlayabilmektedir. Ayrıntıyı
Berlin dadacıları John Heart- başında Fransa’da ortaya kaydedebilme yeteneği-
46